Nasza historia rozpoczyna się w 1919 r., wraz z Uniwersytetem Poznańskim. Na utworzonym wówczas wydziale prawa powołano Katedrę Prawa i Postępowania Karnego.

Już przed II wojną światową uznaniem cieszyły się prace poznańskich procesualistów, w tym zwłaszcza kierownika Katedry – prof. J. J. Bossowskiego. W trakcie II wojny światowej Katedra, tak jak cały Uniwersytet, prowadziła konspiracyjną działalność naukową i dydaktyczną. Mimo znacznych trudności organizacyjnych Katedra wznowiła swoją działalność wraz z zarejestrowaniem przez Uniwersytet nowych studentów już w 1945 r. Katedrą Prawa i Postępowania Karnego w dalszym ciągu kierował prof. J. J. Bossowski, pełniący w tym czasie także funkcję sędziego Sądu Najwyższego w ośrodku zamiejscowym w Poznaniu.

Przełomowy w historii Katedry był listopad 1951 r., kiedy doszło do wyodrębnienia samodzielnej Katedry Postępowania Karnego. Jej pierwszym kierownikiem został zastępca profesora Adolf Dąb.

Powojenne badania początkowo koncentrowały się wokół zagadnień postępowania odwoławczego. Prowadził je zwłaszcza prof. J. Haber, sędzia Sądu Najwyższego i kolejny kierownik Katedry. W następnych latach dużą popularnością cieszyły się opracowania prof. Wiesława Daszkiewicza pt. „Oskarżyciel w polskim procesie karnym” oraz „Proces adhezyjny w polskim procesie karnym”. Podejmowane w Katedrze zagadnienia badawcze obejmowały wówczas zagadnienia dowodowe, instancyjności oraz środków odwoławczych. Ważnymi wydarzeniami było wydanie monografii prof. T. Nowaka Dowód z opinii biegłego w polskim procesie karnym (1966) i „Zasada bezpośredniości w polskim procesie karnym (1971). W 1968 r. ukazała się ceniona monografia K. Marszała Zakaz reformationis in peius w polskim procesie karnym. Wysoko cenione były także prace naukowe prof. S. Stachowiaka, w tym monografie pt. Wyrok zaoczny w polskim procesie karnym (1968) i Funkcje zasady skargowości w polskim procesie karnym (1975), nagrodzona I nagrodą w konkursie „Państwa i Prawa”. W okresie 1980 – 1999 r. Katedrą Postępowania Karnego kierował prof. T. Nowak, a następnie w latach 1999-2008 r. prof. S. Stachowiak . Od 2008 r. Katedrą, przekształconą w kolejnych latach w Zakład, kieruje prof. P. Wiliński.

Z Katedrą związani byli m.in. dr hab. A. Wierciński, prof. H. Paluszkiewicz oraz dr P. Górecki. Wydane zostały trzy księgi pamiątkowe dedykowane profesorom Katedry: Nowe prawo karne procesowe. Zagadnienia wybrane. Księga ku czci Profesora Wiesława Daszkiewicza, T. Nowak (red.), Poznań 1999; Współczesny polski proces karny. Księga ofiarowana Profesorowi Tadeuszowi Nowakowi, S. Stachowiak (red.), Poznań 2002; oraz Skargowy model procesu karnego. Księga ofiarowana Profesorowi Stanisławowi Stachowiakowi, Wolters Kluwer 2008.